K A JI A N Y U R I D I S B E R P I N D A H N Y A WA L I N A SA B K E P A D A WA L I H A K I M D A L A M P E R K A WI N A N

Abstract

P e rka w i na n m e rupa ka n s a l a h s a t u

ha l

p e n t i ng

da l a m

k e hi dupa n m a nus i a ,

da l a m

m a s y a ra ka t . M e l a l ui

pe rka w i n a n y a ng

di l a kuka n m e nurut

a t ur a n hukum

y a n g

m e ng a t ur m e ng e na i

pe rka w i na n a t a upun m e nurut

hukum

a g a m a

m a s i ng m a s i ng

s e hi ngg a

s ua t u

pe rka w i na n

da pa t

di ka t a ka n

s a h,

m a ka

pe rg a ul a n

l a ki l a ki

da n

pe r e m pua n

t e rj a di

s e c a ra

t e rho r m a t

s e s ua i

ke duduk a n

m a nus i a

s e ba g a i

m a hl uk

y a n g

be rm a rt a ba t .

D i a nt a ra

rukun

da n

s y a ra t

y a n g

ha rus

di pe nuhi

da l a m

pe rka w i na n

t e rd a pa t

w a l i

ni ka h.

W a l i

ni k a h

da l a m

s ua t u

pe rk a w i na n

m e rup a ka n

rukun

y a ng

ha rus

di pe nuhi

ba g i

c a l on

m e m pe l a i

w a ni t a

y a n g

be rt i nda k

unt uk

m e ng a w i nka nn y a .

W a l i

di

da l a m

pe rk a w i na n

a da l a h

ha l

y a ng

s a ng a t

pe nt i ng

da n

m e ne nt uk a n.

T i da k

s a h

pe rka w i na n

t a npa

a da ny a

w a l i

da ri

pi ha k

pe re m pua n,

s e da ng ka n

b a g i

c a l on

pe ng a nt i n

l a ki – l a ki

t i d a k

d i

pe r l uka n

w a l i

ni ka h

unt uk

s a hny a

pe rka w i na n

t e rs e but .

A pa bi l a

t i da k

a d a

s a m a

s e ka l i

w a l i

y a n g

di s e but ka n

di

a t a s

a t a upun

w a l i

nas ab n y a

t i da k

m a u

m e ng a w i nka n

m a k a

m e m pe l a i

t e rs e but

b i s a

m e ng g una ka n

w a l i

ha ki m

unt uk

m e l a ng s ung ka n

pe rka w i na n.

B a g i

pi ha k

pe re m pua n

t e r s e but

bi s a

m e nda p a t ka n

w a l i

ha ki m

de ng a n

c a ra

m e ng a j uka n

pe rm ohon a n

w a l i

adhol

y a n g

d i t uj uka n

ke pa da

P e ng a di l a n

A g a m a

t e m p a t

c a l on

m e m pe l a i

w a n i t a

b e rt e m pa t

t i ng g a l .

P e rm a s a l a h a n

da l a m

s kri ps i

i ni

m e l i put i

3

(t i g a )

ha l

y a i t u

;

(1)

a pa ka h

a l a s a n

w a l i

na s a b

y a n g

m e nol a k

m e nj a di

w a l i

da l a m

pe rka w i na n

ba g i

a na kny a

?

(2)

a pa ka h

d a s a r

pe r t i m b a n g a n

hukum

b e rpi n da hn y a

w a l i

na s a b

ke pa d a

w a l i

ha k i m

da l a m

pe l a ks a na a n

pe rka w i n a n

?

da n

(3 )

a pa ka h

a ki ba t

hukum

di t e t a pka nny a

w a l i

ha ki m

da l a m

pe rka w i na n

?

T uj ua n um u m

di l a ks a na ka nny a

pe nul i s a n

hukum

i ni

a n t a ra

l a i n :

unt uk m e m e nuh i

s y a ra t s y a ra t

da n

t u g a s

g una

m e nc a p a i

g e l a r

S a rj a na

H ukum

pa da

F a kul t a s

H ukum

U ni v e rs i t a s

J e m be r,

m e na m ba h

w a w a s a n

i l m u

p e ng e t a hua n

da l a m

bi d a ng

hukum

khus us n y a

H ukum

P e rka w i na n.

S e da ng ka n

t uj ua n

khus us

da l a m

p e nul i s a n

hukum

i n i

a da l a h

:

unt uk

m e ng e t a hui

da n

m e m a ha m i

a l a s a n

w a l i

na s a b

y a n g

m e nol a k

m e nj a di

w a l i

d a l a m

p e rka w i na n

b a g i

a na kny a ,

da s a r

pe rt i m b a ng a n

hukum

b e rpi nda hny a

w a l i

na s a b

ke pa d a

w a l i

h a ki m

da l a m

pe l a ks a na a n

pe rk a w i na n

da n

a k i ba t

huk um

di t e t a pka nny a

w a l i

ha ki m

d a l a m

pe rka w i na n .

G una

m e ndukung

t ul i s a n

t e rs e but

m e nj a di

s e bua h

k a ry a

t ul i s

xi i

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

i l m i a h y a ng da pa t

di pe rt a ng g un g j a w a bka n,

m a ka

m e t ode

pe ne l i t i a n

da l a m

pe nul i s a n

s kri ps i

i ni

m e ng g una ka n

pe nde ka t a n

m a s a l a h

pe nd e ka t a n

unda ng unda ng

( s t at ut e

appr oac h ) ,

pe nde ka t a n

k ons e pt ua l

( c ons e pt ua l

appr oac h )

da n

pe nde ka t a n ka s us

( c as e

appr oac h ).

H a s i l

pe ne l i t i a n

y a n g

di pe rol e h a nt a r a

l a i n ba hw a

;

B a hw a

pe rka r a

w a l i

a dha l

a da l a h m e rup a ka n kom p e t e ns i

P e ng a di l a n A g a m a

s e s ua i

de ng a n ke t e nt u a n P a s a l

2

a y a t

(2) P e ra t ura n P e m e ri nt a h

N om or 2 T a hun 1987 t e nt a ng

W a l i

H a ki m . B a hw a

be rda s a rk a n ke t e ra ng a n pe m ohon, buk t i bukt i

y a n g

di s a m pa i k a n

di

p e rs i da ng a n

m a j e l i s

m e n e m uka n

f a kt a fa kt a

ba hw a

w a l i

ni k a h

pe m ohon

m e ny a t a ka n

di

de pa n

pe rs i da ng a n

t i da k

m a u

a t a u

m e nol a k

m e ni ka hk a n pe m ohon d e ng a n c a l on s ua m i n y a

a da l a h t i d a k be ra l a s a n hukum

da n

be rt e n t a ng a n

de ng a n

s y a ra t s y a ra t

s a hn y a

pe rka w i na n

y a n g

t e rda pa t

da l a m

B a b

II

P a s a l

6

s a m pa i

de ng a n

P a s a l

11

U nda ng

U nda ng

N o.1

T a hun

1974

t e nt a ng

pe rka w i na n

da n

B a b

V I

P a s a l

39

s a m pa i

de ng a n

P a s a l

44

K om pi l a s i

H ukum

I s l a m

di m a na

ke t e n t ua n ke t e n t ua n

da ri

a t ura n a t ura n

y a ng

t e rm ua t

da l a m

pa s a l

t e rs e but

di

a t a s

di j a di k a n

pe rt i m ba ng a n

hukum

ol e h

M a j e l i s

H a ki m

unt uk

m e ne t a pka n

be rpi nd a hny a

w a l i

na s a b

k e pa da

w a l i

h a ki m

da l a m

p e rka w i na n,

di s a m pi ng

i t u

s e s ua i

de ng a n

ke t e n t ua n

p a s a l

6

a y a t

(1)

da n

a y a t

(2)

P e ra t ura n

M e n t e ri

A g a m a

N o.2

T a hun

1987

t e nt a ng

W a l i

H a ki m

ba hw a

w a l i

na s a b

di pe rbol e hk a n

m e n i ka hk a n

a na kny a

bi l a

m e ruba h

fi k i ra nny a

s e ka l i pun

s uda h

a da

pe ne t a p a n P e ng a di l a n A g a m a

t e nt a ng

a dha l ny a

w a l i .

S a ra n y a ng

di be ri ka n ba hw a , he nd a kny a

ora ng

t ua

s e ba g a i

w a l i

n i ka h da pa t

b e rt i nd a k bi j a ks a n a

s e hi ng g a

da pa t

m e re s t ui

da n m e n i ka hka n

put ri ny a

s e ba g a i

w a l i

y a n g

s a h.

P e rni ka ha n

ha ru s

di l a ng s ung ka n de ng a n w a l i . A pa bi l a

di l a ng s ung ka n t i da k de ng a n w a l i

a t a u

y a ng

m e nj a d i

w a l i

buka n

y a n g

be rha k m a ka

pe rn i ka ha n t e rs e but

t i da kl a h s a h

da n di a ng g a p pe rka w i na nn y a

t i da k pe rna h a da . W a l i

ha ki m

m e rup a ka n j a l a n t e ra khi r b a g i

di l a ng s ung ka nn y a

pe rka w i na n. H e nda kny a

ha ki m

da pa t

b e rt i nda k a di l

d a l a m

m e m ut us

pe rk a ra

pe ne t a p a n w a l i

h a ki m , k a re n a

ni ka h m e ru pa ka n upa y a

pos i t i f da l a m m e m b e nt uk

i ka t a n ke l ua rg a

y a ng ke ka l

da n a ba di .

J a ng a n s a m pa i

ha l a ng a n pe rni k a ha n

ka re na

t i da k a d a ny a

re s t u da ri

w a l i

y a ng

a dha l , m e nj a d i ka n pe rg a ul a n m a nus i a

m e nj a d i s e s ua t u y a n g dos a da l a m pe rz i na ha n