dc.description.abstract | Bi
j
i
kopi
m
e
rupa
ka
n
ba
gi
a
n
da
ri
t
a
na
m
a
n
kopi
ya
ng
t
e
l
a
h
di
t
e
l
i
t
i
m
a
m
pu
be
ke
rj
a
s
e
ba
ga
i
a
nt
i
ba
kt
e
ri
.
K
e
m
a
m
pua
n
a
nt
i
ba
kt
e
ri
da
ri
bi
j
i
kopi
t
e
rs
e
but
di
duga
be
ra
s
a
l
da
ri
ka
ndunga
n
pol
i
f
e
nol
ya
ng
t
e
rka
ndung
di
da
l
a
m
nya
.
P
ol
i
f
e
nol
da
l
a
m
bi
j
i
k
opi
t
e
rs
e
but
a
nt
a
ra
l
a
i
n:
a
s
a
m
kl
ora
ge
na
t
da
n
a
s
a
m
ka
f
e
a
t
.
P
ol
i
f
e
nol
t
e
rs
e
but
di
duga
m
a
m
pu
be
ke
rj
a
s
e
ba
ga
i
a
nt
i
ba
kt
e
ri
de
nga
n
c
a
ra
m
e
ngha
m
ba
t
pe
m
be
nt
uka
n
bi
of
i
l
m
,
s
i
nt
e
s
i
s
prot
e
i
n,
D
N
A
da
n
RN
A
da
ri
St
r
e
pt
oc
oc
c
us
m
ut
ans
.
P
e
ne
l
i
t
i
a
n
i
ni
be
rt
uj
ua
n
unt
uk
m
e
nge
t
a
hui
m
i
ni
m
um
i
nhi
bi
t
or
y
c
onc
e
nt
r
at
i
on
(
MIC
)
da
n
m
i
ni
m
um
bac
t
e
r
i
c
i
dal
c
onc
e
nt
r
at
i
on
(
MB
C
)
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
t
e
rha
da
p
pe
rt
um
buha
n
S. m
ut
ans
.
J
e
ni
s
pe
ne
l
i
t
i
a
n
ya
ng
di
guna
ka
n
a
da
l
a
h
e
ks
pe
ri
m
e
nt
a
l
l
a
bora
t
ori
s
de
nga
n
ra
nc
a
nga
n
pe
ne
l
i
t
i
a
n
pos
t
t
e
s
t
onl
y
c
ont
r
ol
gr
oup
de
s
i
gn
ya
i
t
u
de
nga
n
m
e
m
ba
ndi
ngka
n
e
f
e
k
a
nt
i
ba
kt
e
ri
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
pa
da
ke
l
om
pok
kont
rol
da
n
ke
l
om
pok
pe
rl
a
kua
n
s
e
t
e
l
a
h
di
be
ri
s
ua
t
u
t
i
nda
ka
n
ya
ng
di
l
a
kuka
n
pa
da
l
a
bora
t
ori
um
M
i
krobi
ol
ogi
F
a
kul
t
a
s
K
e
dokt
e
ra
n
G
i
gi
U
ne
j
.
S
a
m
pe
l
ya
ng
di
guna
ka
n
s
e
ba
nya
k
7
ke
l
om
pok
pe
rl
a
kua
n
de
nga
n
s
a
t
u
kont
rol
pos
i
t
i
f
da
n
ne
ga
t
i
f
.
P
e
rl
a
kua
n
da
n kont
rol
t
e
rs
e
but
di
l
a
kuka
n pe
ngul
a
nga
n s
e
ba
nya
k 3 ka
l
i
.
P
e
ne
l
i
t
i
a
n
i
ni
di
a
w
a
l
i
de
nga
n
m
e
l
a
kuka
n
uj
i
MIC
.
U
j
i
MIC
di
l
a
kuka
n
de
nga
n
m
e
ngguna
k
a
n
m
e
t
ode
di
l
us
i
c
a
i
r
ya
i
t
u
de
nga
n
m
e
l
a
kuka
n
pe
nge
nc
e
ra
n
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
da
ri
kons
e
nt
ra
s
i
2
m
L
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
da
l
a
m
3,1
m
L
l
a
rut
a
n
de
nga
n
m
e
di
a
BH
I
B.
S
a
m
pe
l
ya
ng
s
uda
h
di
e
nc
e
rka
n
t
e
rs
e
but
di
i
nokul
a
s
i
ka
n
S.
m
ut
an
,
k
e
m
udi
a
n
di
i
nkuba
s
i
s
e
l
a
m
a
24
j
a
m
pa
da
s
uhu
37
vi
i
o
C
s
e
c
a
ra
ae
r
obi
c
.
N
i
l
a
i
MIC
di
t
e
nt
uka
n
de
nga
n
m
e
l
i
ha
t
kons
e
nt
ra
s
i
t
e
rke
c
i
l
ya
ng
m
e
nunj
ukka
n
ke
j
e
rni
ha
n
da
ri
m
e
di
a
BH
I
B.
T
a
ha
p
s
e
l
a
nj
ut
nya
di
l
a
kuka
n
uj
i
MB
C
de
nga
n
m
e
nga
m
bi
l
m
a
s
i
ng
m
a
s
i
ng
s
e
di
a
a
n
uj
i
MIC
s
e
ba
ny
a
l
1
µ
L
unt
uk
di
l
a
kuka
n
i
nokul
a
s
i
ba
kt
e
ri
de
nga
n
m
e
t
ode
s
pr
e
adi
ng
(pe
nye
ba
ra
n)
pa
da
m
e
di
a
bl
ood
agar
.
M
e
di
a
bl
ood
agar
t
e
rs
e
but
ke
m
udi
a
n
di
i
nkuba
s
i
s
e
l
a
m
a
24
j
a
m
pa
da
s
uhu
37
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
http://digilib.unej.ac.id/
vi
i
i
o
C
s
e
c
a
ra
ae
r
obi
c
.
Nilai
MB
C
di
t
e
nt
uka
n
de
nga
n
m
e
l
i
ha
t
kons
e
nt
ra
s
i
ya
ng
m
e
nunj
u
kka
n
t
i
da
k
a
da
nya
pe
ruba
ha
n
w
a
r
na
da
ri
m
e
di
a
bl
ood
agar
.
D
a
t
a
ha
s
i
l
U
j
i
MIC
da
n
MB
C
ke
m
udi
a
n
di
a
na
l
i
s
i
s
de
nga
n
m
e
ngguna
ka
n
uj
i
s
t
a
t
i
s
t
i
k
Kr
us
k
al
Wal
l
i
s
ya
ng
ke
m
udi
a
n
di
l
a
nj
ut
ka
n
de
nga
n
uj
i
Man
Whi
t
ne
y
a
pa
bi
l
a
ni
l
a
i
s
i
gni
f
i
ka
ns
i
<0,05
unt
uk
m
e
nge
t
a
hui
a
da
nya
pe
rbe
da
a
n
a
na
t
a
ra
kons
e
nt
ra
s
i
pe
rl
a
kua
n
de
nga
n
kont
rol
.
P
a
da
ha
s
i
l
uj
i
s
t
a
t
i
s
t
i
k
Man
Whi
t
ne
y
unt
uk
uj
i
MIC
di
ke
t
a
hui
ba
hw
a
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
s
e
c
a
ra
be
rm
a
kna
m
a
m
pu
m
e
ngha
m
ba
t
pe
rt
um
buha
n
S.
m
ut
ans
(p<
0
,05),
na
m
un
unt
uk
uj
i
s
t
a
t
i
s
t
i
k
Kr
us
k
al
Wal
l
i
s
unt
uk
uj
i
MIC
di
ke
t
a
hui
ba
hw
a
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
t
i
da
k
m
a
m
pu
m
e
m
bunuh
ba
kt
e
ri
S.
m
ut
ans
(P
>0,05)
.
N
i
l
a
i
MIC
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
t
e
rha
da
p
pe
rt
um
buha
n
S.
m
ut
ans
ya
i
t
u
pa
da
kons
e
nt
ra
s
i
2
m
L
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kop
i
robus
t
a
da
l
a
m
3,1
m
L
l
a
rut
a
n,
s
e
da
ngka
n
unt
uk
ni
l
a
i
MB
C
t
e
rha
da
p
pe
rt
um
buha
n
S.
m
ut
ans
,
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
be
l
um
m
e
m
i
l
i
ki
nya
pa
da
kons
e
nt
ra
s
i
t
e
rs
e
but
.
H
a
l
i
ni
m
e
nunj
ukka
n
ba
hw
a
ke
m
a
m
pua
n
a
nt
i
ba
kt
e
ri
e
ks
t
ra
k
pol
i
f
e
nol
bi
j
i
kopi
robus
t
a
y
a
i
t
u
de
nga
n m
e
ngha
m
ba
t
pe
rt
um
buha
n da
ri
ba
kt
e
ri
S. m
ut
ans
. | en_US |