DAMPAK PROGRAM SERTIFIKASI GURU TERHADAP MUTU PENDIDIKAN: RISET EVALUASI PADA SMPN DAN SMAN DI KABUPATEN JEMBER
Abstract
D
a
m
p
a
k
P
r
o
g
r
a
m
S
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
G
u
r
u
T
e
r
h
a
d
a
p
M
u
t
u
P
e
n
d
i
d
i
k
a
n
:
R
i
s
e
t
E
v
a
l
u
a
s
i
p
a
d
a
S
M
P
N
d
a
n
S
M
A
N
d
i
K
a
b
u
p
a
t
e
n
J
e
m
b
e
r
;
K
a
l
v
i
n
E
d
o
W
a
h
y
u
d
i
,
0
7
0
9
1
0
2
0
1
0
0
9
;
2
0
1
2
:
2
1
8
h
a
l
a
m
a
n
;
P
r
o
g
r
a
m
S
t
u
d
i
I
l
m
u
A
d
m
i
n
i
s
t
r
a
s
i
N
e
g
a
r
a
;
J
u
r
u
s
a
n
I
l
m
u
A
d
m
i
n
i
s
t
r
a
s
i
;
F
a
k
u
l
t
a
s
I
l
m
u
S
o
s
i
a
l
d
a
n
I
l
m
u
P
o
l
i
t
i
k
;
U
n
i
v
e
r
s
i
t
a
s
J
e
m
b
e
r
.
R
i
s
e
t
e
v
a
l
u
a
s
i
i
n
i
a
d
a
l
a
h
s
a
l
a
h
s
a
t
u
b
a
g
i
a
n
d
a
r
i
k
e
g
i
a
t
a
n
a
n
a
l
i
s
i
s
k
e
b
i
j
a
k
a
n
p
u
b
l
i
k
,
y
a
n
g
b
e
r
t
u
j
u
a
n
u
n
t
u
k
m
e
n
g
u
k
u
r
e
f
e
k
t
i
f
i
t
a
s
(
k
h
u
s
u
s
n
y
a
p
e
n
c
a
p
a
i
a
n
i
n
t
e
n
d
e
d
i
m
p
a
c
t
)
d
a
r
i
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
g
u
r
u
.
A
d
a
p
u
n
f
o
k
u
s
u
t
a
m
a
n
y
a
a
d
a
l
a
h
m
e
n
g
u
k
u
r
d
a
m
p
a
k
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
g
u
r
u
t
e
r
h
a
d
a
p
m
u
t
u
p
e
n
d
i
d
i
k
a
n
.
P
e
n
e
l
i
t
i
a
n
i
n
i
p
e
n
t
i
n
g
u
n
t
u
k
d
i
l
a
k
u
k
a
n
k
a
r
e
n
a
s
e
j
a
k
d
i
i
m
p
l
e
m
e
n
t
a
s
i
k
a
n
t
a
h
u
n
2
0
0
6
,
b
e
l
u
m
p
e
r
n
a
h
d
i
l
a
k
u
k
a
n
p
e
n
g
u
k
u
r
a
n
s
e
b
a
g
a
i
m
a
n
a
y
a
n
g
d
i
m
a
k
s
u
d
(
k
h
u
s
u
s
n
y
a
d
i
K
a
b
u
p
a
t
e
n
J
e
m
b
e
r
)
.
S
e
l
a
i
n
i
t
u
,
h
a
s
i
l
p
e
n
e
l
i
t
i
a
n
y
a
n
g
d
i
l
a
k
u
k
a
n
o
l
e
h
p
e
n
e
l
i
t
i
s
e
b
e
l
u
m
n
y
a
m
e
n
u
n
j
u
k
k
a
n
b
a
h
w
a
p
a
s
c
a
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
g
u
r
u
p
a
d
a
s
a
l
a
h
s
a
t
u
s
e
k
o
l
a
h
d
i
K
a
b
u
p
a
t
e
n
J
e
m
b
e
r
,
j
u
s
t
r
u
t
e
r
j
a
d
i
p
e
n
u
r
u
n
a
n
m
u
t
u
p
e
n
d
i
d
i
k
a
n
.
R
e
a
l
i
t
a
i
n
i
p
e
n
t
i
n
g
u
n
t
u
k
d
i
k
a
j
i
a
g
a
r
d
a
p
a
t
d
i
k
e
t
a
h
u
i
a
p
a
k
a
h
s
e
k
o
l
a
h
s
e
k
o
l
a
h
y
a
n
g
l
a
i
n
m
e
n
g
a
l
a
m
i
k
o
n
d
i
s
i
y
a
n
g
s
a
m
a
.
D
a
t
a
d
a
l
a
m
p
e
n
e
l
i
t
i
a
n
i
n
i
d
i
p
e
r
o
l
e
h
m
e
l
a
l
u
i
s
e
c
o
n
d
a
r
y
d
a
t
a
c
o
l
l
e
c
t
i
n
g
m
o
d
e
l
p
a
d
a
5
6
s
e
k
o
l
a
h
(
S
M
P
N
d
a
n
S
M
A
N
d
i
K
a
b
u
p
a
t
e
n
J
e
m
b
e
r
)
y
a
n
g
d
i
p
i
l
i
h
b
e
r
d
a
s
a
r
k
a
n
t
e
k
n
i
k
d
i
s
p
r
o
p
o
r
t
i
o
n
a
t
e
s
t
r
a
t
i
f
i
e
d
a
r
e
a
r
a
n
d
o
m
s
a
m
p
l
i
n
g
.
P
e
n
e
l
i
t
i
a
n
i
n
i
m
e
m
i
l
i
k
i
4
t
i
n
g
k
a
t
a
n
a
n
a
l
i
s
i
s
d
a
t
a
,
y
a
i
t
u
a
n
a
l
i
s
i
s
d
e
s
k
r
i
p
t
i
f
;
k
o
m
p
a
r
a
t
i
f
;
a
s
o
s
i
a
t
i
f
d
a
n
t
i
m
e
s
e
r
i
e
s
.
A
n
a
l
i
s
i
s
d
e
s
k
r
i
p
t
i
f
b
e
r
t
u
j
u
a
n
u
n
t
u
k
m
e
n
g
u
k
u
r
o
u
t
p
u
t
t
a
r
g
e
t
a
c
h
i
e
v
m
e
n
t
m
e
l
a
l
u
i
p
e
n
g
g
a
m
b
a
r
a
n
p
r
o
s
e
n
t
a
s
e
j
u
m
l
a
h
g
u
r
u
b
e
r
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
.
A
n
a
l
i
s
i
s
k
o
m
p
a
r
a
t
i
f
b
e
r
t
u
j
u
a
n
u
n
t
u
k
m
e
n
g
u
j
i
h
i
p
o
t
e
s
i
s
k
o
m
p
a
r
a
t
i
f
m
e
l
a
l
u
i
p
e
n
g
h
i
t
u
n
g
a
n
m
e
n
g
e
n
a
i
a
d
a
/
t
i
d
a
k
n
y
a
,
a
r
a
h
h
u
b
u
n
g
a
n
d
a
n
s
k
o
r
e
f
e
k
d
a
r
i
p
e
r
b
e
d
a
a
n
m
u
t
u
p
e
n
d
i
d
i
k
a
n
(
y
a
n
g
d
i
u
k
u
r
d
e
n
g
a
n
r
a
t
a
r
a
t
a
n
i
l
a
i
u
j
i
a
n
n
a
s
i
o
n
a
l
s
i
s
w
a
)
k
e
t
i
k
a
s
i
s
w
a
d
i
a
j
a
r
o
l
e
h
g
u
r
u
b
e
r
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
d
a
n
k
e
t
i
k
a
t
i
d
a
k
d
i
a
j
a
r
g
u
r
u
b
e
r
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
.
A
n
a
l
i
s
i
s
a
s
o
s
i
a
t
i
f
b
e
r
t
u
j
u
a
n
u
n
t
u
k
m
e
n
g
u
j
i
h
i
p
o
t
e
s
i
s
a
s
o
s
i
a
t
i
f
y
a
n
g
d
i
f
o
r
m
u
l
a
s
i
k
a
n
d
a
r
i
d
i
a
l
o
g
h
a
s
i
l
a
n
a
l
i
s
i
s
d
e
s
k
r
i
p
t
i
f
d
a
n
k
o
m
p
a
r
a
t
i
f
m
e
l
a
l
u
i
p
e
n
g
h
i
t
u
n
g
a
n
a
d
a
/
t
i
d
a
k
n
y
a
h
u
b
u
n
g
a
n
,
s
i
f
a
t
h
u
b
u
n
g
a
n
d
a
n
s
k
o
r
t
i
n
g
k
a
t
h
u
b
u
n
g
a
n
a
n
t
a
r
a
v
a
r
i
a
b
e
l
X
(
j
u
m
l
a
h
g
u
r
u
b
e
r
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
d
i
s
e
t
i
a
p
s
e
k
o
l
a
h
y
a
n
g
m
e
n
g
a
j
a
r
m
a
t
a
p
e
l
a
j
a
r
a
n
U
N
d
i
k
e
l
a
s
a
k
h
i
r
p
e
r
i
o
d
e
2
0
1
1
/
2
0
1
2
)
d
a
n
v
a
r
i
a
b
e
l
Y
(
r
a
t
a
r
a
t
a
n
i
l
a
i
u
j
i
a
n
n
a
s
i
o
n
a
l
s
i
s
w
a
d
i
s
e
t
i
a
p
s
e
k
o
l
a
h
p
e
r
i
o
d
e
2
0
1
1
/
2
0
1
2
)
.
S
e
d
a
n
g
k
a
n
a
n
a
l
i
s
i
s
t
i
m
e
s
e
r
i
e
s
b
e
r
t
u
j
u
a
n
u
n
t
u
k
m
e
n
i
l
a
i
h
u
b
u
n
g
a
n
/
k
e
s
e
s
u
a
i
a
n
t
r
e
n
d
a
n
t
a
r
a
v
a
r
i
a
b
e
l
X
(
r
a
t
a
r
a
t
a
j
u
m
l
a
h
g
u
r
u
b
e
r
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
p
e
n
g
a
j
a
r
m
a
t
a
p
e
l
a
j
a
r
a
n
U
N
d
i
k
e
l
a
s
a
k
h
i
r
)
d
a
n
v
a
r
i
a
b
e
l
Y
(
r
a
t
a
r
a
t
a
n
i
l
a
i
u
j
i
a
n
n
a
s
i
o
n
a
l
s
i
s
w
a
)
d
a
r
i
p
e
r
i
o
d
e
2
0
0
7
/
2
0
0
8
s
a
m
p
a
i
2
0
1
1
/
2
0
1
2
.
H
a
s
i
l
a
n
a
l
i
s
i
s
d
e
s
k
r
i
p
t
i
f
m
e
n
u
n
j
u
k
k
a
n
b
a
h
w
a
d
a
r
i
s
e
l
u
r
u
h
s
a
m
p
e
l
,
r
a
t
a
r
a
t
a
j
u
m
l
a
h
g
u
r
u
b
e
r
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
h
a
n
y
a
m
e
n
c
a
p
a
i
5
1
,
8
8
%
,
a
r
t
i
n
y
a
o
u
t
p
u
t
t
a
r
g
e
t
a
c
h
i
e
v
m
e
n
t
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
g
u
r
u
d
i
K
a
b
u
p
a
t
e
n
J
e
m
b
e
r
m
a
s
i
h
r
e
n
d
a
h
.
H
a
s
i
l
a
n
a
l
i
s
i
s
k
o
m
p
a
r
a
t
i
f
m
e
n
u
n
j
u
k
k
a
n
b
a
h
w
a
p
a
s
c
a
P
r
o
g
r
a
m
S
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
G
u
r
u
m
u
t
u
p
e
n
d
i
d
i
k
a
n
m
e
n
g
a
l
a
m
i
p
e
n
i
n
g
k
a
t
a
n
,
a
k
a
n
t
e
t
a
p
i
u
k
u
r
a
n
e
f
e
k
d
a
r
i
d
a
m
p
a
k
t
e
r
s
e
b
u
t
m
a
s
i
h
t
e
r
g
o
l
o
n
g
r
e
n
d
a
h
.
H
a
s
i
l
a
n
a
l
i
s
i
s
a
s
o
s
i
a
t
i
f
m
e
n
u
n
j
u
k
k
a
n
b
a
h
w
a
a
d
a
h
u
b
u
n
g
a
n
p
o
s
i
t
i
f
a
n
t
a
r
a
v
a
r
i
a
b
e
l
X
d
a
n
v
a
r
i
a
b
e
l
Y
d
a
n
t
i
n
g
k
a
t
h
u
b
u
n
g
a
n
t
e
r
s
e
b
u
t
t
e
r
g
o
l
o
n
g
c
u
k
u
p
.
A
d
a
p
u
n
h
a
s
i
l
a
n
a
l
i
s
i
s
t
i
m
e
s
e
r
i
e
s
m
e
n
u
n
j
u
k
k
a
n
a
d
a
n
y
a
k
e
s
e
s
u
a
i
a
n
t
r
e
n
d
a
t
a
u
d
e
n
g
a
n
k
a
t
a
l
a
i
n
a
d
a
h
u
b
u
n
g
a
n
p
o
s
i
t
i
f
a
n
t
a
r
a
v
a
r
i
a
b
e
l
X
d
a
n
v
a
r
i
a
b
e
l
Y
,
m
e
s
k
i
p
u
n
k
u
a
t
n
y
a
h
u
b
u
n
g
a
n
t
e
r
s
e
b
u
t
b
e
l
u
m
o
p
t
i
m
a
l
.
K
e
s
i
m
p
u
l
a
n
n
y
a
,
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
g
u
r
u
t
e
l
a
h
m
e
m
b
e
r
i
k
a
n
d
a
m
p
a
k
p
o
s
i
t
i
f
t
e
r
h
a
d
a
p
m
u
t
u
p
e
n
d
i
d
i
k
a
n
.
A
r
t
i
n
y
a
,
u
p
a
y
a
p
e
m
e
r
i
n
t
a
h
d
a
l
a
m
m
e
m
p
e
r
b
a
i
k
i
m
u
t
u
p
e
n
d
i
d
i
k
a
n
m
e
l
a
l
u
i
p
e
n
i
n
g
k
a
t
a
n
m
u
t
u
d
a
n
j
u
m
l
a
h
g
u
r
u
p
r
o
f
e
s
i
o
n
a
l
m
e
l
a
l
u
i
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
n
y
a
m
e
n
u
n
j
u
k
k
a
n
h
a
s
i
l
y
a
n
g
p
o
s
i
t
i
f
.
A
t
a
u
d
e
n
g
a
n
k
a
t
a
l
a
i
n
,
p
r
o
g
r
a
m
s
e
r
t
i
f
i
k
a
s
i
g
u
r
u
m
e
n
u
j
u
k
k
a
n
k
i
n
e
r
j
a
y
a
n
g
p
o
s
i
t
i
f
.
M
e
s
k
i
p
u
n
h
a
r
u
s
d
i
a
k
u
i
b
a
h
w
a
k
i
n
e
r
j
a
p
o
s
i
t
i
f
i
t
u
m
a
s
i
h
b
e
l
u
m
o
p
t
i
m
a
l
.