P e n e r ap an P e m b e l aj ar an M at e m at i k a M e l al u i M od e l P e m b e l aj a r an R e c i pr oc al d al am M e n gat as i K e s a l ah an S i s w a M e n ye l e s ai k an S oal M at e m at i k a K e l as I X S M P N 1 P ak u s ar i P o k ok B a h as an S t at i s t i k a S e m e s t e r G an j i l T ah u n Aj ar an 2012/ 2013

Abstract

P e n e r ap an P e m b e l aj ar an M at e m at i k a M e l al u i

M od e l

P e m b e l aj a r an R e c i pr oc al d al am

M e n gat as i

K e s a l ah an

S i s w a M e n ye l e s ai k an

S oal

M at e m at i k a K e l as

I X S M P

N 1 P ak u s ar i

P o k ok

B a h as an

S t at i s t i k a

S e m e s t e r

G an j i l

T ah u n

Aj ar an 2012/ 2013 ; Ni ke n R i na

Dwi

S us a nt i , 0 8 02101 9 10 51 ;

201 2 : 8 1 ha l a m a n; P r og r a m S t udi P e ndi di ka n M a t e m a t i ka , J ur us a n P e nd. M I P A, F K I P , Uni ve r s i t a s J e m be r . B e r d a s a r k a n wa wa nc a r a

da n obs e r va s i

y a n g

di l a k uka n t e r ha d a p g u r u p e n ga j a r bi da ng

s t udi

m a t e m a t i ka ke l a s I X S M P Ne g e r i 1 P a kus a r i , di ke t a hui

ba hwa

m a s i h ba n y a k s i s wa m e l a kuka n

ke s a l a h a n da l a m

m e n y e l e s a i ka n s o a l s oa l

m a t e m a t i ka . B e be r a p a

j e ni s

ke s a l a h a n

y a n g

s e r i n g

di l a kuka n

s i s wa

y a kni

ke s a l a h a n

t e or e m a , ke s a l a ha n

pe n gg un a a n

da t a ,

da n

ke s a l a h a n

t e kni k.

M e t ode

pe m be l a j a r a n

y a n g di t e r a pka n di

S M P

t e r s e b ut

a da l a h m e t ode e ks pos i t or i . M ode l

pe m be l a j a r a n r e c i pr oc al m e r up a ka n m ode l

pe m be l a j a r a n y a ng di r a nc a n g

unt uk m e m be r i ka n wa w a s a n ba g i

s i s w a

da l a m

m e m a ha m i

a pa

y a ng di ba c a de nga n di da s a r ka n p r i ns i p pr i ps i p

pe nga j ua n

pe r t a n y a a n.

Da l a m

p e m be l a j a r a n r e c i pr oc al ,

s i s wa

di m i nt a

m e l a kuka n

e m pa t

l a ng ka h

s t r a t e g i

pe m a h a m a n,

y a i t u m e m bua t

r a n g kum a n,

m e n y us un

pe r t a n y a a n,

m e ng kl a r i f i ka s i

pe r t a n y a a n

da n m e m pr e di ks i

m a t e r i . S ubj e k pe ne l i t i a n a da l a h s i s wa

ke l a s I X F S M P

Ne g e r i 1 P a kus a r i t a hun a j a r a n 20 12 / 201 3 , y a n g be r j u m l a h 3 2 s i s wa . Al a s a n

pe m i l i ha n s ubj e k pe ne l i t i a n y a i t u k e m a m pua n s i s wa

a t a u ha s i l

be l a j a r

da l a m

pe l a j a r a n m a t e m a t i ka

m a s i h m e nga l a m i ke s e nj a n g a n y a n g

s a n ga t

t i ng g i

da n s e b a g i a n

be s a r

s i s wa

ke l a s I X F ba n y a k m e l a kuka n ke s a l a ha n da l a m

m e n y e l e s a i ka n s o a l

m a t e m a t i ka . M e t ode

pe n g um pul a n da t a a nt a r a l a i n t e s , wa w a nc a r a , obs e r v a s i , da n do kum e nt a s i . P r os e s

pe ne l i t i a n di a wa l i de nga n di l a ks a na k a n pe m be l a j a r a n r e c i pr oc al y a ng di l a kuka n da l a m

2 s i kl us , y a i t u s i kl us

1 pa da

m a t e r i m e a n, m e di a n, m odus

da n j a ng k a ua n da n

s i kl us

2 pa da

m a t e r i di a g r a m

b a t a n g , di a g r a m

ga r i s

da n di a gr a m l i ng ka r a n . L a n g k a h p e m be l a j a r a n

y a i t u de n ga n ur ut a n f a s e m e n y a m p a i ka n

t uj ua n da n vi i i m e m ot i va s i

s i s wa , m e ng or ga ni s a s i ka n s i s wa

d a l a m

ke l om pok ke l om pok

be l a j a r , l a ng k a h l a n g ka h

d a l a m

pe m be l a j a r a n r e c i pr oc al ,

da n

m e m be r i ka n

pe ng h a r g a a n. P e ne r a pa n P e m b e l a j a r a n M a t e m a t i ka

M e l a l ui

M ode l

P e m be l a j a r a n R e c i pr oc al da l a m M e nga t a s i

Ke s a l a ha n

S i s wa M e n y e l e s a i ka n

S oa l M a t e m a t i ka Ke l a s I X S M P

Ne g e r i 1 P a kus a r i

P okok

B a ha s a n

S t a t i s t i ka S e m e s t e r

G a nj i l Ta hun

Aj a r a n

20 12 / 201 3 da pa t t e r l a ks a na

d e n g a n

l a nc a r ,

m e s ki pun

a da

be be r a p a

ke nda l a ,

y a i t u pa d a

pe m be nt uka n ke l om pok,

s i s wa

kur a n g

m e ne r i m a

pe m ba g i a n

k e l om pok

y a n g

t e l a h

di t e t a pka n

ol e h g ur u. S i s wa

m e n ga ku

s e na n g

d e n g a n

pe ne r a pa n pe m be l a j a r a n

i ni ,

a pa l a g i

de n g a n ke be r a d a a n

L KS

y a n g

m e m uda hka n

s i s wa

da l a m

m e m a ha m i

kons e p

da n

di s kus i ke l om pok

y a n g

m e m bua t

s i s wa

s e m a n g a t

da n

a nt us i a s

da l a m

be l a j a r . Ha s i l

a na l i s i s

da t a

di pe r o l e h ba hw a ke a kt i f a n s i s w a s e l a m a

pe m be l a j a r a n

r a t a r a t a s a n g a t

a kt i f , r a t a r a t a

ke a kt i f a n

s i s wa

pa d a

t i a p

s i kl us

y a i t u s i kl us I

m e nc a p a i 7 8 ,8 4 % , da n

s i kl us

2

m e nc a pa i

8 7,11 % .

B e r d a s a r ka n

a n a l i s a

da t a p a da

h a s i l

t e s

s i s wa pa da

s i kl us

1

da n

s i kl us

2 da pa t

di ke t a hui

ba hwa da l a m

m e nge r j a k a n

s t a t i s t i ka , s i s wa c e nde r un g m e l a kuka n k e s a l a ha n t e or e m a

da n k e s a l a ha n t e kni k . P a da

s i kl us

1 da n 2 di pe r ol e h pe r s e nt a s e

e f e kt i vi t a s

pe m be l a j a r a n s e b e s a r 51 , 32 %

de nga n ka t a

l a i n pe m be l a j a r a n koope r a t i f

t i pe r e c i pr oc al e f e kt i f

unt uk m e nga t a s i ke s a l a h a n s i s w a da l a m m e n y e l e s a i ka n s oa l s t a t i s t i ka .